มาดูกันว่า Filecoin คืออะไร? เหรียญ FIL ใช้ทำอะไรบ้าง?
สวัสดีครับ การจัดการข้อมูลนั้นใช้เวลานาน แถมแพง และมีการรักษาความปลอดภัยสำหรับธุรกิจและผู้ใช้ที่ลำบาก ในความจริงนั้น ต้นทุนเฉลี่ยของการละเมิดข้อมูลในปี ค.ศ. 2020 นั้นอยู่ที่ประมาณ 3.86 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดย Filecoin (FIL) ซึ่งเป็นตลาดให้บริการจัดเก็บข้อมูลแบบกระจายศูนย์ที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้เข้าสามารถเข้าถึงได้ง่าย มีราคาถูกที่สุด และรวดเร็วที่สุด รวมไปถึงมีความปลอดภัยในการจัดเก็บข้อมูลบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ซึ่ง Filecoin อนุญาตให้ผู้ใช้ที่เป็นโฮสต์นั้นสามารถแชร์ข้อมูลแบบไหนก็ได้บรเครือข่าย Blockchain แบบกระจายศูนย์ ด้วยรางวัลแบบ On-Chain เพื่อให้มั่นใจว่าข้อมูลที่ผู้ใช้เก็บไว้นั้นจะยังคงมีความปลอดภัยและคงอยู่ตลอดไปจนถึงเวลาที่ต้องใช้งาน ในบทความนี้เราจะมาดูกันว่า Filecoin คืออะไร และเหรียญ FIL ใช้ทำอะไรบ้าง
Filecoin (FIL) คืออะไร
Filecoin (FIL) เป็นเครือข่าย Peer-to-Peer (P2P) แบบกระจายศูนย์ที่อนุญาตให้ผู้ใช้สามารถจัดเก็บไฟล์ต่าง ๆ บนอินเทอร์เน็ตได้ โดยใช้ Blockchain ของ Filecoin ซึ่งจะเป็นตัวบันทึกธุรกรรมต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นแต่ละธุรกรรมในหน่วยจัดเก็บข้อมูล ด้วย Built-In Economic Incentive ของ Filecoin ช่วยให้ผู้ใช้สามารถมั่นใจได้ว่าไฟล์แต่ละไฟล์ที่ถูกเก็บไว้นั้นมีความน่าเชื่อถือและมีความแม่นยำ ผู้ใช้จึงไม่ต้องกังวลว่าข้อมูลไฟล์ที่อับโหลดไปจะสูญหาย โดยปริมาณของพื้นที่การจัดเก็บข้อมูลที่มีอยู่และราคานั้นขึ้นถูกควบคุมโดยตลาดเสรีซึ่งมีความพิเศษ มีมูลค่า หรือข้อมูลที่ได้รับความนิยมนั้นก็จะมีราคาที่สูงมากขึ้น
เราอาจจะเห็นว่า Native Token ของเหรียญต่าง ๆ นั้นมีมาตรฐาน ERC-20 แต่เหรียญของ Filecoin ไม่ใช่แบบนั้น เนื่องจาก Filecoin ใช้เทคโนโลยี Blockchain ของตัวเอง ทำให้ Filecoin ต้องใช้เหรียญของตัวเองเพราะใช้ฉันทามติของตัวเองนั่นเอง เพื่อที่จะมอบบริหารให้กับผู้ที่มีส่วนร่วมกับเครือข่าย
Filecoin (FIL) ทำงานอย่างไร
อย่างที่กล่าวไปในข้างต้น Filecoin (FIL) เป็นเครือข่าย Peer-to-Peer (P2P) แบบกระจายศูนย์ ซึ่งถูกสร้างขึ้นบนโปรโตคอล InterPlanetary File System (IPFS) เมื่อผู้ใช้ต้องการใช้ Filecoin เพื่อจัดเก็บของมูลส่วนบุคคล ผู้ใช้จะต้องเลือกผู้ให้บริการจัดเก็บข้อมูลบนเครือข่ายของ Filecoin จากนั้นทำการชำระค่าบริการโดยใช้เหรียญ FIL ซึ่ง Miner คือคอมพิวเตอร์ที่คอยรับผิดชอบในการจัดเก็บไฟล์ของผู้ใช้และมีหน้าที่สำคัญในการรักษาความปลอดภัยให้กับเครือข่าย Filecoin
เนื่องจากลักษณะการกระจายศูนย์ของ Filecoin ทำให้ไฟล์สามารถจัดเก็บได้แบบ Trustless ผ่านทางเครือข่ายแบบ Peer-to-Peer (P2P) ผู้ใช้สามารถเลือก Miner ต่าง ๆ ตามทุน ความเร็ว และความซ้ำซ้อนของข้อมูลได้ ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้สามารถมั่นใจได้ว่าสามารถเลือกผู้ให้บริการจัดเก็บข้อมูลที่ตรงกับความต้องการของตัวเองมากที่สุด Filecoin ยังสามารถนำมาใช้ร่วมกับ Decentralized Application (dApp) ซึ่งสามารถจัดเก็บข้อมูลของ Miner บนเครือข่าย Filecoin ได้ โดย Miner ต้องดำเนินการตามข้อตกลงประเภทต่าง ๆ ของผู้ใช้ ในขณะที่ยังได้รับค่าธรรมเนียมในการมีส่วนร่วม โดย Miner จะทำการเก็บรางวัลที่ได้จากการสร้าง Block ใหม่ ทุก ๆ 30 วินาที
ในตอนที่ผู้ใช้ต้องการตรวจสอบว่าข้อมูลที่ถูกส่งมานั้นถูกจัดเก็บได้อย่างถูกต้องหรือไม่นั้น ผู้ใช้สามารถตรวจสอบหลักฐานได้บน Blockchain ซึ่ง Miner ในเครือข่ายนั้นทำการส่งให้เป็นประจำและอัตโนมัติ Filecoin ได้ใช้ Proof of Replication (PoRep) ซึ่งช่วยแสดงให้เห็นว่า Miner จะได้รับข้อมูลทั้งหมดและมีการเข้ารหัสที่มีความจำเพาะเมื่อเปรียบเทียบกับ Miner อื่น นั่นหมายถึงข้อตกลงที่มีข้อมูลเดียวกันนั้นจะใช้ดิสก์ที่แตกต่างกัน การใช้ PoRep ยังช่วยรับประกัน ทั้ง Trustless และ Timestamp ว่าได้รับข้อมูลมาแล้ว จากนั้น Miner จะใช้ Proof of Spacetime (PoSt) ซึ่งจะสุ่ม Miner ตรวจสอบการจัดเก็บข้อมูลบางส่วนแบบสุ่ม ซึ่งเพื่อเป็นการพิสูจน์ว่าข้อมูลยังคงถูกเก็บรักษาไว้อย่างปลอดภัยตลอดระยะเวลาของข้อตกลง
Protocol Labs, Founder
ประวัติของ Filecoin
Filecoin ถูกสร้างขึ้นโดย Protocol Labs ซึ่งเป็นบริษัทที่อยู่เบื้องหลัง IPFS, libp2p, IPLD, Multiformats และ Testground และมีการทำ Initial Coin Offering (ICO) ในปี ค.ศ. 2017 ซึ่งราคาแต่ละเหรียญในตอนนั้นอยู่ที่ 1.3 ดอลลาร์สหรัฐ และ ICO ของ Filecoin ยังเป็นการขายเหรียญที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์สกุลเงินดิจิทัล ซึ่งสามารถระดมทุนไปได้ทั้งหมด 257 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งในชั่วโมงแรกนั้น Protocol Labs ระดมทุนไปได้ถึง 186 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
อย่างไรก็ตาม ICO ของ Filecoin นั้นเปิดให้ลงทุนเฉพาะนักลงทุนรายใหญ่ที่ถูกกำหนดไว้ตามระเบียบข้อบังคับของสหรัฐอเมริกาเท่านั้น Protocol Labs ขายเหรียญ FIL ให้กับนักลงทุนโดยใช้ SAFT (Simple Agreement for Future Tokens) นักลงทุนจะได้รับเหรียญใน Block แนกที่ถูกสร้างขึ้นบนเครือข่าย Filecoin ในระหว่างการเปิดตัวนอกจากเลือกที่จะมอบเหรียญของตนเองให้กับคนอื่น โดยเหรียญที่ได้รับนั้นจะได้รับสิทธิ์ในการได้รับส่วนลดในการซื้อครั้งแรกขึ้นอยู่กับระยะเวลาในการล็อกเหรียญ
เหรียญ FIL จำนวน 30% ของทั้งหมดนั้นจะถูกสร้างขึ้นบน Block แรกของเครือข่าย โดย 15% จะนำไปให้กับทีมพัฒนาเพื่อพัฒนาโครงการต่อไป 10% สำหรับนักลงทุนจาก ICO และอีก 5% ถูกเก็บไว้ใน Filecoin Foundation โดย 70% ของเหรียญทั้งหมดจะถูกแจกจ่ายในอีก 16 ปีข้างหน้าไปยัง Node ในรูปแบบของ รางวัล Block
Filecoin (FIL) แตกต่างจากคนอื่นอย่างไร
ระบบจัดเก็บข้อมูลช่วยให้เราสามารถเป็นคนดูแลข้อมูลของตัวเองได้ แต่โดยปกติแล้วข้อมูลจะถูกเก็บไว้ในส่วนกลางของผู้ให้บริการซะมากกว่า Filecoin (FIL) ต้องการช่วยให้ผู้ใช้สามารถจัดเก็บข้อมูลของตัวเองบนเครือข่าย Peer-to-Peer (P2P) แบบกระจายศูนย์ ซึ่งมีความยืดหยุ่นมากขึ้น รวมไปถึงต่อต้านการเซนเซอร์ ไฟดับ และแฮกเกอร์ โดย Filecoin ยังได้ใช้เทคโนโลยีที่มีอยู่เฉพาะใน Blockchain ซึ่งเป็นแรงจูงใจให้ผู้ใช้เข้ามามีส่วนร่วมและการให้รางวัลสำหรับผู้ใช้ที่มีความเชื่อมั่นในเครือข่าย
คุณสมบัติที่เป็นเอกลักษณ์ของ Filecoin อีกอย่างก็คือสถาปัตยกรรมของ Filecoin ซึ่งในวิธีการแก้ปัญหาแบบ Node คู่ ในขณะที่เครือข่ายส่วนใหญ่ทำงานแบบ Node เดี่ยวเท่านั้น Node เก็บข้อมูลจะถูกใช้เพื่อเก็บข้อมูลบนเครือข่ายของ Filecoin ซึ่งช่วยสร้างแรงจูงใจให้ผู้ใช้ขนาดกลางมั่นใจว่าเครือข่ายมีการกระจายอำนาจ นอกจากนี้ยังมี Node ที่ใช้ดึงข้อมูลในเครือข่ายโดย Node นี้จะต้องอยู่ใกล้กับ Node ที่เก็บข้อมูลที่มี Bandwidth สูง Latency ต่ำ โดย Node ดึงข้อมูลนั้นจะได้รับการชำระค่าบริการเมื่อ Node เหล่านี้สามารถระบุและรับไฟล์ได้
Filecoin ยังได้นำเสนอรูปแบบทางธุรกิจที่ไม่เหมือนใครให้กับลูกค้า โดยผู้อัปโหลดและโฮสต์สามารถเข้าร่วมการประมูลในตลาดเสรีซึ่งขับเคลื่อนไปด้วยการแข่งขันด้วยราคาได้ โดยจะสะท้อนให้เห็นถึงสภาวะของตลาดในปัจจุบัน และความพร้อมในการจัดเก็บข้อมูล ผู้เข้าร่วมในตลาด Filecoin จะมีแรงจูงใจในการทำให้เมื่อเวลาไปพื้นที่จัดเก็บข้อมูลมีราคาถูกลง
ทำไม Filecoin (FIL) ถึงมีค่า
Filecoin เป็นหนึ่งในเหรียญแรกที่เปิดตัวอย่างถูกกฎหมายและอยู่ภายใต้กฎหมายหลักทรัพย์ของสหรัฐอเมริกา ซึ่งสิ่งนี้เป็นตัวดึงดูดให้นักลงทุนใหญ่ ๆ หลายรายเข้ามาลงทุน เช่น Sequoia Capital และ Union Square Ventures และยิ่งเป็นการให้โครงการนี้น่าสนใจสำหรับนักลงทุนรายอื่นมากขึ้น และยังมีความน่าเชื่อถือเนื่องจากการจัดสรรเหรียญนั้นจะมีการค่อย ๆ ปล่อยเหรียญออกมาซึ่งใช้ระยะเวลาประมาณหนึ่งปีถึงสามปี
Filecoin ถูกสร้างขึ้นโดย Protocol Labs ซึ่งเป็นบริษัทที่เป็นที่รู้จักกันดีในด้านการสร้าง โปรโตคอล Open-Source เช่น IPFS จากประสบการณ์ที่ผ่านมาและชื่อเสียงของ Protocol Labs ทำให้เป็นตัวเลือกยอดนิยมสำหรับการลงทุนแบบเก็งกำไรในด้านเทคโนโลยี
หน้าที่ของเหรียญ FIL คือการรักษาและการทำให้เครือข่าย Filecoin สามารถดำเนินการต่อไปได้ โดยผู้ใช้จะตระหนักถึงคุณค่าของเหรียญนี้โดยการเข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นบนเครือข่าย โดยหลัก ๆ แล้วจะเป็นการเข้าร่วมตลาดข้อมูล FIL จะช่วยให้ผู้ถือครองเหรียญสามารถใช้เครือข่ายแบบ P2P ของ Filecoin ในการทำธุรกรรมในตลาดข้อมูลได้ รวมไปถึงการเรียกใช้ Node ได้การจัดเก็บหรือดึงข้อมูล
Filecoin (FIL) มีอุปทานหมุนเวียนอยู่เท่าไร
ในปัจจุบันเหรียญ FIL มีอุปทานหมุนเวียนอยู่ที่ประมาณ 153 ล้านเหรียญ และมีอุปทานสูงสุดอยู่ที่ 2 พันล้านเหรียญ โดยอุปทานนี้จะไม่มีทางเกิดขึ้นได้ แต่มีโอกาสที่จะลดลงเนื่องจากพฤติกรรมที่ผู้ใช้ทำให้เกิดผลเสียบนเครือข่าย Filecoin หมายความว่าหากผู้ใช้ทำตัวไม่ได้ส่วนหนึ่งของหลักประกันที่วางไว้บนเครือข่ายหรือรางวัลที่ได้รับนั้นอาจจะถูกริบหรือถูกเผาได้
Filecoin (FIL) มีความปลอดภัยอย่างไร
Filecoin ต้องการผู้มีส่วนร่วมที่มีความซื่อสัตย์และมีการ Active อยู่เสมอเพื่อให้แน่ใจว่าผู้ใช้จะได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและตรงเวลา เพื่อลดผู้ไม่หวังดีหรือ Node ที่ไม่ค่อยทำงาน Filecoin ได้ใช้ฟีเจอร์ต่าง ๆ เพื่อช่วยเพิ่มความปลอดภัยให้กับเครือข่าย โดย Filecoin ต้องการหลักประกันจากผู้ใช้ที่ต้องการจะมีส่วนร่วมในเครือข่ายล่วงหน้า รางวัลจาก Block ยังขึ้นอยู่กับระยะเวลาการให้รางวัล โดยรางวัลจาก Block ที่ค่อย ๆ ให้นั้นจะทำให้มั่นใจว่าผู้ใช้จะยังคงปฏิบัติตามข้อตกลงและยังทำให้ผู้ใช้อยู่กับเครือข่ายได้นานขึ้น Miner ก็ยังต้องส่ง PoReps ซึ่งเป็นตัวรับประกันว่าข้อมูลทั้งหมดนั้นถูกต้อง Filecoin ให้ความสำคัญกับการให้บริการลูกค้าที่ได้รับการยืนยันตัวตนแล้ว โดยการเก็บรายชื่อ Miner ที่ยัง Active อยู่และธุรกิจที่ได้รับการยืนยันตัวตน ผู้ใช้จะสามารถทำธุรกรรมได้อย่างปลอดภัยและทำได้ตามที่ต้องการ
ข้อมูลทางเทคนิคอื่น ๆ
ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2021 ความจุขอพื้นที่การจัดเก็บข้อมูลบนเครือข่าย Filecoin นั้นมีมากกว่า 5 EiB (Exbibytes) ซึ่งมาจาก Miner 2,200 รายและองค์กรมากกว่า 125 องค์กรที่สร้างขึ้นบนเครือข่ายรวมไปถึงมีอย่างน้อย 220 โครงการที่เข้าสู่ระบบนิเวศนี้ผ่านทาง Hackathon และ Accelerator
เขียนโดย Akiraz
อ้างอิงจาก Kriptomat (2021) What is cryptocurrency Filecoin and how does it work?, Available at: https://kriptomat.io/cryptocurrencies/filecoin/what-is-filecoin/ (Accessed: 25th January 2022).